Onderzoek naar hersenontwikkeling en het risico op MS bij kinderen

In het kort 

• In deze studie onderzochten wetenschappers hoe genen en factoren uit de omgeving kunnen bijdragen aan het krijgen van MS. 

• Dit deden ze met behulp van gegevens van duizenden Nederlandse kinderen.  

• Kinderen met een hoger genetisch risico op MS hadden vaak ook meer stoffen in het bloed die wijzen op het Epstein-Barr-virus. 

• Kinderen met een verhoogd genetisch risico op MS hadden kleinere hersenen. 

• Blootstelling aan sigarettenrook in huis was nadelig voor de hersenontwikkeling. Dit zagen de onderzoekers voornamelijk bij kinderen met een hoog genetisch risico op MS. 

Generation R

Deze studie is een onderdeel van Generation R, een grootschalig onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum. Met dit onderzoek moet meer bekend worden over de groei, ontwikkeling en gezondheid van (toekomstige) ouders en hun kinderen in Rotterdam. De onderzoekers volgen de ouders vanaf hun kinderwens tot aan de jongvolwassenheid van de kinderen. Hiermee willen zij een belangrijke bijdrage leveren aan de gezondheid en zorg voor alle kinderen en hun ouders in Nederland. 

Doel van het onderzoek 

De onderzoekers wilden begrijpen hoe genetische aanleg voor MS samenwerkt met omgevingsfactoren. Omgevingsfactoren zijn dingen van buitenaf die invloed hebben op de ontwikkeling. Bijvoorbeeld de plaats waar het kind opgroeit en of de ouders roken of niet. Van sommige genen en omgevingsfactoren weten we al dat ze het risico op MS kunnen verhogen. Specifiek in deze studie keken de onderzoekers naar genetische en omgevingsfactoren die: 

• het risico op MS verhogen 
• invloed hebben op de hersenontwikkeling bij kinderen  

Gegevens verzamelen 

Hiervoor gebruikten de onderzoekers de gegevens van kinderen zonder MS. Op de leeftijd van 5 jaar werden onder andere de volgende gegevens verzameld: 

• of het kind besmet is geraakt met het Epstein-Barr-virus (EBV), een virus dat de ziekte van Pfeiffer kan veroorzaken 

• de hoeveelheid vitamine D in het lichaam 

• de body mass index (BMI), hoe zwaar het kind is ten opzichte van de lichaamslengte 

• of de ouders van het kind roken 

• hoeveel het kind buiten is 

Op de leeftijd van 9 en 13 jaar werden MRI-scans gedaan.  

Genetisch aanleg en Epstein-Barr-virus  

Uit het onderzoek bleek dat kinderen met een hoger genetisch risico op MS meer stoffen in het lichaam hadden die wijzen op een besmetting met het Epstein-Barr-virus. Dit virus wordt vaker in verband gebracht met MS. 

Effect op hersenontwikkeling 

Van 2817 kinderen waren gegevens over de genen en MRI-scans voor het hersenvolume beschikbaar. Het hersenvolume is hoe groot de hersenen zijn. Een kleiner hersenvolume kan wijzen op minder ontwikkelde hersenen. Kinderen met een hogere genetisch aanleg voor MS hadden kleinere volumes van specifieke hersengebieden. Blootstelling aan sigarettenrook in huis, ook wel passief roken of meeroken genoemd, had een extra negatief effect op de hersenontwikkeling van deze kinderen. Het zorgde voor kleinere hersenvolumes. 

Geen invloed van andere omgevingsfactoren 

De onderzoekers vonden geen effect van vitamine D, BMI en buitenactiviteiten op de hersenontwikkeling van kinderen. Deze factoren kunnen echter nog steeds een rol spelen in het risico op MS in combinatie met genetische factoren. 

Conclusie 

Het onderzoek toont aan dat genetische aanleg en risicofactoren voor MS in de kindertijd een invloed kunnen hebben op de hersenontwikkeling. Zelfs voordat MS zich ontwikkelt. Het verminderen van blootstelling aan risicofactoren, zoals roken in huis, kan mogelijk helpen om het risico op MS te verlagen. Dit onderzoek benadrukt het belang van voorzorgsmaatregelen, zoals een rookvrije omgeving voor kinderen. Ook helpt het beter te begrijpen hoe genetische risico’s kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van MS. Op die manier kunnen kinderen in risicogroepen beter worden beschermd. Dit is een belangrijke stap richting het voorkomen van MS en het beter begrijpen van de ziekte. 

Dit onderzoek werd financieel gesteund door Stichting MS Research.